Μάθημα 2: Νεολιθική εποχή

1.     ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ

Η ζωή του ανθρώπου κατά τη νεολιθική εποχή

Άνθρωπος: γεωργός + κτηνοτρόφος. Δεν ενδιαφέρεται πλέον για προσωρινή εγκατάσταση, αλλά για μόνιμη. Χτίζει κατοικίες + ασχολείται με την κεραμική à διάφορα σκεύη όπου έβαζαν τα φαγητά τους.

Γεωργία: Μεσοποταμία, Παλαιστίνη + Αίγυπτο. Σε συνδυασμό με την κτηνοτροφία καταλαμβάνουν τη Βόρεια Αφρική + την Ευρώπη.

Τα πρώτα φυτά που καλλιεργούνται: δημητριακά = βασική τροφή του ανθρώπου.

Ανακάλυψαν εργαλεία με τα οποία καλλιεργούσαν τη γη (αλέτρι για το όργωμα, δρεπάνι για το θερισμό, μυλόπετρα για το άλεσμα).

Τα σπίτια τους κατασκευασμένα από ξύλα, πλίνθους ή πέτρες.

Εμφανίζονται οι τεχνίτες à ανταλλάσσουν τα προϊόντα τους με τρόφιμα και δημιουργείται ένα είδος οικιακής οικονομίας.

Η Νεολιθική εποχή στην Ελλάδα

Γύρω στο 6500 π. Χ. υπάρχουν αλλαγές στον ελλαδικό χώρο. Εντοπίζονται νεολιθικοί οικισμοί σε Θεσσαλία, Μακεδονία, βραχώδεις τοποθεσίες νησιών, παραλίμνιες περιοχές. Ο πιο συνηθισμένος χώρος προϊστορικού οικισμού σε Μακεδονία και Θεσσαλία: ο λοφίσκος «τούμπα» και «μαγούλα».

Τα σπίτια στηρίζονταν πάνω σε ξύλινες πλατφόρμες κάτω από τις οποίες υπήρχαν ξύλινοι πάσσαλοι. 

Στη Β. Ελλάδα τα σπίτια ήταν κατασκευασμένα από κλαδιά και λάσπη και στηρίζονταν σε ξύλινο σκελετό.

Θεσσαλία, Ν. Ελλάδα + νησιά Αιγαίου: τα σπίτια κατασκευάζονται από πέτρες της περιοχής.

Η οικονομία στηρίζεται στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Βάση της παραγωγής: δημητριακά, όσπρια, αιγοπρόβατα, βοοειδή και βόδια.

Η γη ανήκε σε όλη την κοινότητα και η τροφή των ζώων τους αφορούσε όλους.

Τέχνη νεολιθικής εποχής

 Εκτός από τη δημιουργία κοσμημάτων, κατασκευάζονται και πήλινα αγγεία, τα οποία ψήνονται στη φωτιά για να γίνουν ανθεκτικά. Αρχικά, όλα ήταν μονόχρωμα και χονδροειδή. Αργότερα, όμως, απέκτησαν ξεχωριστά σχήματα και διάφορα χρώματα. Οι ζωγραφιές πάνω στα αγγεία παρίσταναν κυρίως γυναίκες με κάποιο παιδί στην αγκαλιά και σπάνια άνδρες ή ζώα.

Μαρία Ρέκλου, Φοιτήτρια του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας Δ.Π.Θ.